Mức sống tối thiểu là gì? Mức sống tối thiểu của công nhân hiện nay bao nhiêu?

“Lương cơ bản trả cho NLĐ không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng, đảm bảo cho mức sống tối thiểu của NLĐ đó”. Vậy mức sống tối thiểu là gì? Mức lương tối thiểu vùng có đang đáp ứng mức sống tối thiểu của NLĐ không? Cách tính mức sống tối thiểu của NLĐ như thế nào?... Nếu chưa có câu trả lời chi tiết, cùng Vieclamnhamay.vn tìm hiểu nhé!

Mức sống tối thiểu là gì?

Mức sống tối thiểu là mức thu nhập 1 tháng của 1 người đảm bảo chi trả được - đủ những nhu cầu tối thiểu nhất mà mỗi người cần phải có để sinh tồn, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của vùng, khu vực, đất nước trong từng giai đoạn, thời kỳ.

Với NLĐ, mức sống tối thiểu thường bao gồm: chi phí dành cho lương thực, thực phẩm (ăn, uống) - chi phí phi lương thực, thực phẩm (áo quần, đi lại, giải trí…) - chi phí nuôi con nhỏ - chi phí nhà ở và chỉ số giá tiêu dùng CPI [Theo Hội đồng tiền lương quốc gia].

Mức sống tối thiểu là cơ sở quan trọng để xây dựng mức lương tối thiểu vùng cho NLĐ, tiến tới điều chỉnh lương ở mỗi kỳ, từ đó dẫn dắt tiền lương thực tế trả cho NLĐ ở mỗi tháng hay giai đoạn.

Mức sống tối thiểu của công nhân hiện nay bao nhiêu?

Theo Hội đồng tiền lương quốc gia, tính đến tháng 7/2019, mức sống tối thiểu được Tổ kỹ thuật tính cho 1 người trưởng thành thuộc vùng I (khu vực có mức lương tối thiểu cao nhất) là 4.428.000 đồng. Trong đó:

- Tiền ăn là 1.198.000 đồng, được tính dựa vào rổ hàng hóa 53 món hàng

- Chi phí phi lương thực, thực phẩm là 1.298.000 đồng

- Người phụ thuộc là 1.648.000 đồng

- Nhà ở là hơn 400.000 đồng

Như vậy, tương ứng cho mức sống tối thiểu của 1 gia đình 4 người, gồm 2 người đi làm, nuôi 2 con nhỏ, là 8.856.000 đồng.

Được biết mức lương tối thiểu vùng I, năm 2020 là 4.420.000 đồng và không tăng 2 năm liên tiếp sau đó.

Tại sao mức lương tối thiểu của công nhân quá thấp?

Lương công nhân đã đáp ứng được mức sống tối thiểu chưa?

Căn cứ vào mức sống tối thiểu được Tổ kỹ thuật tính trên đây - so sánh với mức lương tối thiểu vùng tương ứng hẳn nhiều người cho đó là ổn, hợp lý. Nghĩa là, mức lương NLĐ hiện được nhận cơ bản đáp ứng được mức sống tối thiểu, chưa kể, lương cơ bản hay thu nhập hoàn toàn có thể cao hơn mức lương tối thiểu vùng, tùy vào chính sách lương và chế độ đãi ngộ tại mỗi doanh nghiệp.

Tuy nhiên, thực tế nhận về nhiều thông tin đáng buồn. Tìm hiểu cuộc sống của rất nhiều công nhân, LĐPT thu nhập thấp trên cả nước, hầu hết đều cho hay lương không đủ sống. Bởi có quá nhiều các khoản chi thiết yếu, không thể cắt bỏ hay tiết kiệm mỗi tháng, song song với đó là chiều hướng tăng thêm từng ngày khiến chi phí vốn đã cao nay càng cao hơn. Chưa kể NLĐ còn bị phát sinh thêm các khoản chi cho y tế như kist test, điều trị Covid, khám chữa bệnh… suốt 2 năm qua do dịch bệnh lan rộng. Những chi phí này càng kéo dài khoảng cách giữa lương tối thiểu với mức sống tối thiểu lên hơn 10%, tính đến năm 2021 (Theo tính toán của Viện Công nhân và Công đoàn).

“Cần xem xét lại cách tính mức sống tối thiểu của 1 NLĐ để có sự điều chỉnh cho phù hợp. Bởi, khi kinh tế - xã hội phát triển, đời sống con người sẽ được nâng cao dẫn đến chi phí dành cho cả nhóm lương thực, thực phẩm lẫn phi lương thực, thực phẩm, nhà ở hay nuôi người phụ thuộc đều sẽ tăng lên theo. Do đó, nếu cứ giữ khư khư mức sống tối thiểu của những năm 2019 là không còn phù hợp.”

Đề xuất tăng lương tối thiểu từ 1/7/2022

Phần nào đồng tình với sự không hợp lý trong cách tính mức sống tối thiểu của Tổ Kỹ thuật, mới đây, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đề nghị điều chỉnh tăng lương tối thiểu vùng từ 1/7/2022, song vẫn chưa công bố mức tăng cụ thể là bao nhiêu.

Ngoài ra, để có cơ sở thuyết phục về đề xuất điều chỉnh tăng lương tối thiểu vùng vào năm 2023, Bộ LĐTB&XH cũng cho biết sẽ dành 1 tháng, bắt đầu từ 1/4/2022 để khảo sát tình hình lao động, tiền lương và mức sống, chi tiêu của NLĐ tại 18 tỉnh thành tập trung nhiều lao động nhà máy, khu công nghiệp nhất, như: Hà Nội, Tp.HCM, Đà Nẵng, Bắc Giang, Bắc Ninh, Đồng Nai, Bình Dương...

​Ms. Công nhân