Doanh nghiệp và Người lao động có thể mất Tết…

Để trở lại sản xuất, hơn 96% lao động trong các KCX, KCN tại TP.HCM đã tiêm đủ 2 mũi vaccine và cam kết tuân thủ nghiêm 5K… Tuy nhiên, F0 vẫn xuất hiện, thậm chí tăng trở lại những ngày gần đây. Lãnh đạo nhiều công ty e ngại tình trạng đứt gãy sản xuất, chậm đơn hàng lặp lại khiến doanh nghiệp mất doanh thu, công nhân nguy cơ mất Tết rõ rệt hơn bao giờ hết.

Nỗ lực tái sản xuất sau giãn cách

Là một trong những tỉnh thành bùng phát dịch nặng nhất nước, TP.HCM đã áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch từng phần đến nghiêm ngặt suốt gần 4 tháng liền. Mọi hoạt động bị hạn chế đến ngưng trệ hoàn toàn. Các nhà máy, khu công nghiệp hoặc tổ chức “3 tại chỗ” với kinh phí cực kì cao, hoặc đóng cửa, thôi sản xuất vì không đủ điều kiện duy trì. Hàng triệu người lao động lâm cảnh mất việc làm, giảm đến không thu nhập, buộc phải “ai ở đâu ở yên đấy” thời gian dài vừa ảnh hưởng tâm lý, vừa sống cảnh khó khăn, thiếu thốn. Đó là tác động lớn nhất khiến họ ùn ứ kéo nhau bỏ phố về quê gây nên cảnh nhiễu loạn đến đau lòng hồi tháng 9,10 vừa qua; tiềm ẩn nguy cơ thiếu hụt nhân sự ngày thành phố cho phép sống và sinh hoạt trong trạng thái “bình thường mới”.

Đầu tháng 10/2021, thành phố nới lỏng giãn cách, nhiều giải pháp được đưa ra để khôi phục sản xuất, thu hút lao động ngoại tỉnh trở lại mưu sinh. Sau gần 2 tháng, có khoảng 230.000 lao động đã quay trở lại làm việc, chiếm khoảng 80% so với thời điểm chưa dịch. Đây là con số không tưởng, khiến nhiều doanh nghiệp phấn khởi và kỳ vọng vào sự phục hồi mạnh mẽ dây chuyền sản xuất khi đủ nguồn lực để hoàn thành các đơn hàng cuối năm, cứu cả một năm doanh thu thấp nhất lịch sử.

Để tạo niềm tin và sự an tâm cho người lao động, chính quyền địa phương và lãnh đạo doanh nghiệp đã nỗ lực hết mình trong mục tiêu phủ vaccine cho công nhân. Ngoài ra, hầu hết các công ty cũng yêu cầu lao động tuân thủ nghiêm 5K, thực hiện xét nghiệm định kỳ hay tổ chức sản xuất kiểu giãn cách từng dây chuyền một, công nhân được chia nhóm nhỏ, làm việc theo ca để hạn chế tiếp xúc gần và tập trung đông người trong cùng một không gian, thời điểm, rồi lập trung tâm thu dung, cách ly, điều trị F0 nội khu hay hỗ trợ lương cơ bản, chu cấp thêm tiền trọ, nhu yếu phẩm cho công nhân lúc thực hiện giãn cách…

F0 vẫn có, thậm chí tăng trở lại

Cập nhật nhanh tình hình sản xuất và phòng, chống dịch tại các cơ sở sản xuất trong lĩnh vực may mặc, giày da, đồ gỗ… ở TP.HCM, hầu hết đều ghi nhận F0 mỗi lần test nhanh để sàng lọc.

Thống kê từ 1/10 đến nay, tại các KCX, KCN và Khu CNC có gần 4.000 ca dương tính, trong đó, mỗi ngày có khoảng 100 F0 và liên tục tăng nhanh. Có doanh nghiệp xuất hiện hàng chục F0 trong 1 ngày dẫn đến dây chuyền sản xuất phải tạm ngưng để khử khuẩn và cách ly, điều trị. Năng suất vì thế mà sụt giảm, kế hoạch hồi phục sản xuất khả năng cao bị gián đoạn do F0 tăng trở lại mà khâu xử lý, kiểm soát còn nhiều hạn chế do thiếu nhân lực y tế, cơ sở vật chất, kinh phí, mặt bằng… Hiện tại, các doanh nghiệp đang gồng mình để thích ứng nhưng hiệu quả thu được chưa cao và nhiều áp lực.

“Thực sự rất khó khăn. Chúng tôi đã cố gắng hết sức nhưng không thể đảm bảo “zero Covid” được. Giờ phải chấp nhận thay đổi chuỗi sản xuất để thích ứng với thực tế nhưng tình hình lại phức tạp hơn chúng tôi nghĩ rất nhiều. Bởi ngân sách giờ gần như cạn kiệt, nếu F0 tăng cao sẽ kéo kinh phí chi trả lên rất nhiều, chưa kể lượng lớn lao động sụt giảm làm nguy cơ chậm đơn hàng dịp cuối năm, công ty khó thu lợi nhuận để duy trì hoạt động và hỗ trợ phúc lợi cho công nhân. Rất có thể, doanh nghiệp sẽ lâm vào khủng hoảng, nợ nần, phá sản… Tất cả đều nằm ngoài dự kiến, chúng tôi chưa bao giờ mong điều đó xảy ra…” - Giám đốc nhân sự một công ty may hàng nghìn công nhân chia sẻ.

Cả doanh nghiệp và người lao động đều có thể mất Tết

Rõ ràng, trong khi công nhân trở lại làm việc chưa đủ lâu để ổn định cuộc sống; phía doanh nghiệp sản xuất trở lại chưa đủ nhiều để ra đơn hàng thì chuyện xuất hiện F0 làm tăng nguy cơ đứt gãy chuỗi sản xuất là hoàn toàn có thể. Điều này nếu xảy ra thật thì chắc chắn nguồn thu của công ty sẽ giảm, lợi nhuận không cao hoặc không có thì lấy đâu ra nguồn quỹ để thưởng Tết cho người lao động khi thời điểm đến cận kề?

“Có thể chúng tôi sẽ mất Tết, cả doanh nghiệp và công nhân. Vì doanh thu không đủ để nghĩ đến chuyện trả lương tháng 13 nên lương tháng 14 hay 15 như mọi năm gần như chắc chắn không có. Thời điểm này chỉ mong kịp hoàn thành đơn hàng để trả lương tháng cuối năm cho người lao động và cố gắng tặng họ chút quà nhỏ. Chúng tôi thật sự bất lực và tự trách. Không phải cho chúng tôi mà cho gia đình hơn 1.000 công nhân, người lao động đã gắn bó cùng công ty nhiều năm qua, nhất là thời điểm dịch bệnh.” - vị lãnh đạo ấy ngậm ngùi.

Được biết, cũng có nhiều lao động sẵn sàng giảm lương - thưởng, thậm chí không cần thưởng Tết để san sẻ khó khăn với công ty. Về phía doanh nghiệp, họ mong được chính quyền địa phương và BQL các KCX, KCN hỗ trợ điều trị F0; được tạo điều kiện tiếp cận thêm các nguồn vay giá rẻ để thêm ngân sách duy trì sản xuất và giữ chân lao động ở lại cùng vượt khó.

Ms. Công nhân

Được tăng ca Công nhân mới có Tết