Bi hài câu chuyện thưởng Tết: Người bỏ túi bạc tỷ, kẻ lo nhận quần đùi

Đối với người lao động, thưởng Tết luôn là điều họ mong mỏi sau cả năm trời làm việc. Thế nhưng, cũng lắm những câu chuyện bi hài về thưởng Tết: Người bỏ túi bạc tỷ, kẻ lại lo nhận quần đùi…

​Mới đây, một doanh nghiệp ở Mỹ thưởng Tết cho mỗi nhân viên kinh doanh cả tỷ khiến cộng đồng mạng xuýt xoa liên tục. Không thua gì các nước lớn trên thế giới, những năm trước, nhiều doanh nghiệp bất động sản ở nước ta cũng thưởng cho nhân viên căn hộ trị giá lên đến vài tỷ đồng trong dịp cận Tết. Thế nhưng, chuyện sẽ chẳng có gì đáng bàn cãi khi vấn đề thưởng Tết trở nên bi hài hơn vì từng có doanh nghiệp dệt may thưởng cho nhân viên bằng 70... cái quần đùi. Nhìn lại thực tế, ai nấy đều vô cùng hoang mang bởi sắp đến, Bộ luật Lao động (sửa đổi) quy định có thể thưởng Tết bằng hiện vật ​thay vì tiền.

Nỗi niềm “thưởng Tết” của người lao động

20 năm trước, hình ảnh những người công nhân còn mặc đồng phục, gương mặt đầy lo lắng trải giày ra bán dọc các khu phố ở Hà Nội đã từng ám ảnh người dân nơi đây. Nguyên do là dịp nghỉ Tết, công ty họ làm ăn thua lỗ, không đủ nguồn tiền chi trả cho người lao động, nên công nhân nhận thưởng bằng chính những thứ mà mình còng lưng làm việc mỗi ngày. Thế nhưng, sản phẩm giày da xuất đi nước ngoài đâu phải cái nào cũng phù hợp với người Việt. Bán ra không ai mua, đem về cũng không dùng được. Người người thương cảm nhưng chẳng thể hỗ trợ. 

Chuyện hàng tồn cuối năm mang ra “thưởng” cho người lao động không chỉ là nỗi ám ảnh của công nhân giày da mà còn là câu chuyện của những người làm việc trong ngành may mặc, hóa chất, đồ dùng gia đình như: quần áo, gạch, xi măng, giấy, băng vệ sinh, nước mắm, mỳ gói… Nhiều năm trước, khi những doanh nghiệp sản xuất mặt hàng này thua lỗ, người lao động vẫn phải ngậm ngùi nhận quà cuối năm trong tình cảnh dở khóc dở cười. 

Vì thế, khi đọc tin trong Bộ luật Lao động (sửa đổi, có hiệu lực từ năm 2021) quy định mới về “thưởng” có thể bằng hiện vật thay cho tiền, hàng triệu công nhân trên cả nước tỏ ra hoang mang vô cùng. Họ sợ phải nhận về những món quà không mấy hữu dụng, lại càng lo nhiều doanh nghiệp lợi dụng cơ hội này để lẩn tránh trách nhiệm “tiền thưởng”...

Công nhân: “Xin đừng thưởng Tết bằng hiện vật”

Dẫu biết rằng, có thưởng là vui lắm rồi, bởi quy định của pháp luật về vấn đề này không hề bắt buộc. Thế nhưng, đi làm quầng quật cả năm trời, ai chẳng mong nhận thêm vài đồng tiền thưởng mang về phụ giúp gia đình. Nếu thưởng thay bằng hiện vật, niềm vui ngày Tết có lẽ sẽ không còn trọn vẹn. 

Nhiều người cho hay, sản phẩm của công ty cũng là đồ vật có thể quy đổi thành tiền. Nhưng liệu rằng, khi mang ra thị trường để trao đổi, giá trị của chúng có còn như ban đầu? Mang tiếng doanh nghiệp “thưởng” 10 triệu, đem về bán lại còn 5- 7 triệu, mà chắc gì đã có ai mua. Chị Hồng Ly, công nhân may trong một hãng giày da chia sẻ: “Sản phẩm của công ty toàn là đồ cao cấp, nếu thưởng cho chúng tôi thì cũng quý lắm chứ, nhưng phận làm công nhân, nào có ai dám dùng những món đồ đắt giá. Nếu thưởng bằng tiền mặt thì còn có thêm khoản chi tiêu trong dịp cuối năm, cần gì mua đó tiện hơn rất nhiều”. 

Đó là chưa kể đến nhiều sản phẩm có kích thước cồng kềnh, công nhân xa quê dù muốn cũng khó lòng mang về cho gia đình. Dịp Tết, tàu xe biết bao nhiêu thứ phải lo, họ đành mang đi biếu cho bạn bè hoặc đổi chát những vật dụng có giá trị với người thân quanh xóm trọ. Có thế mới thấy, công nhân tỏ ra lo lắng vì điều này âu cũng là chuyện dễ hiểu. 

Doanh nghiệp thưởng Tết bằng hiện vật, người lao động có thể từ chối?

Trên thực tế, luật của chính phủ đưa ra không hề ép buộc doanh nghiệp phải thưởng gì cho NLĐ. Tuy nhiên, nhiều người lầm tưởng rằng thời gian sắp đến, tất cả các doanh nghiệp đều áp dụng hình thức thưởng hiện vật cho công nhân. Theo ông Bùi Sỹ Lợi (Phó chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội của Quốc hội) cho hay: “NLĐ có quyền từ chối nếu DN trả thưởng bằng sản phẩm, dịch vụ mà họ không thích hoặc giá trị sản phẩm, dịch vụ thấp hơn tiền thưởng của mình”.

Vì Tết năm 2020 luật mới chưa được áp dụng nên từ năm 2021, khi các điều khoản bổ sung có hiệu lực thì Chính phủ sẽ ban hành Nghị định hướng dẫn cụ thể về điều kiện, cách thức, phương thức trả thưởng của DN với NLĐ. Sẽ không có chuyện công nhân bị ép nhận những sản phẩm không có giá trị với họ.  ​

Suy cho cùng, ai chẳng muốn có một năm mới đầm ấm, sung túc. Chỉ những người đủ đầy mới không cần phải lo nghĩ đến chuyện thưởng Tết là gì. Mong rằng doanh nghiệp thấu hiểu tâm tư người lao động, đáp ứng được nhu cầu thực tế của công nhân để tất cả cùng đón Tết trong vui vẻ. ​​

Có thể bạn quan tâm: Kinh doanh gì dịp Tết vốn ít lãi nhiều?​

Ms. Công nhân